عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
خداوند در آيه ى شريفه 34 سوره فصلت مى فرمايد: ادفع بالتى هى احسن فاذا الذى بينك و بينه عداوه كانه ولى حميم
بدى را با نيكى دفع كن، تا دشمنان سر سخت، همچون دوستان گرم و صميمى شوند.
وقتى كسى غيبت مى كند يا به شخصى تهمت مى زند از چند حال خارج نيست- يا نسبت به وى حسادت دارد ج يا بغض و كينه او در دلش مى باشد ج يا اينكه غيبت كننده متكبر است و....
به هر حال اين غيبت و تهمت رفتار زشت و بدى است كه به شما اصابت كرده است و شما به عنوان يك مسلمان كه كتاب راهنمايش قرآن شريف و الگوى رفتاريش سيره اهل بيت عصمت و طهارت است وظيفه اى داريد، آنهم دفع بدى با خوبى است.
در تفسير نمونه، ضمن تفسير اين آيه آمده است: بوسيله ى حق، باطل را دفع كن، و با حلم و مدارا، جهل و خشونت را با عفو وگذشت به مقابله با كينه ورزى بر خيز هرگز بدى را با بدى وزشتى را با زشتى پاسخ مگوى، كه اين روش انتقام جويانه است و موجب لجاجت و سرسختى منحرفان مى گردد. در پايان آيه به فلسفه عميق اين برنامه در يك جمله كوتاه اشاره كرده مى فرمايد: نتيجه ى اين كار آن خواهد شد كه دشمنان سرسخت همچون دوستان گرم و صميمى شوند فاذا الذى بينك و بينه عداوه كانه ولى حميم
مخصوصا افراد بد..... گاه يك بدى را چند برابر پاسخ گويند، هنگامى كه بينند كه طرف مقابل نه تنها بدى را به بدى پاسخ نمى دهد، بلكه با خوبى و نيكى به مقابله بر مى خيزد، اينجاست كه طوفانى در وجودشان بر پا مى شود وجدانشان تحت فشار شديدى قرار مى گيرد و بيدار مى گردد، انقلابى در درون جانشان صورت مى گيرد، شرمنده مى شوند، احساس حقارت مى كنند و براى طرف مقابل، عظمت قائل مى شوند. اينجاست كه كينه ها و عداوتها، با طوفانى از درون جان، برخاسته و جاى آنرا محبت و صميميت مى گيرد. (1)
شهيد بزرگوار مرتضى مطهرى (ره) در اين خصوص، كلام معروف شيخ انصارى (ره) را بيان مى كنند كه: خوبى را با خوبى پاسخ دادن، خركارى است بدى را با بدى پاسخ دادن، سگ سارى است بدى را با خوبى پاسخ دادن، كار خواجه عبدالله انصارى است.
روش و سيره پيامبر اكرم و ائمه معصومين عليهم السلام نيز چنين بوده و حتى در اكثر موارد، با كفار و دشمنان اسلام ج در خارج از ميدان جنگ و جهاد ج مهر عطوفت نشان مى دادند.
داستان كافرى كه هر روزبر سر راه پيامبر (ص) مى رفت و بر سر مبارك ايشان شكمبه گوسفند و خاكستر مى ريخت، زبانزد دوستان و دشمنان اسلام قرار گرفت.
قضيه امام حسن مجتبى (ع) با عربى كه به ايشان ناسزا گفت و پس از سكوتش حضرت به او فرمود (مضمون كلام حضرت اين بود كه): اگر گرسنه اى، برهنه اى، جا و مكان ندارى و... ما به تو غذا و پوشاك و مسكن مى دهيم و... آن عرب فحاش به دست و پاى امام افتاد و....
البته لازم به ذكر است كه اگر اين عمل ما باعث سوء استفاده ى طرف مقابل گردد، از روش ديگرى بايد استفاده كنيم.
در تفسير نمونه آمده است كه بديهى است اين يك قانون غالبى است نه دائمى زيرا هميشه اقليتى هستند كه از اين روش سوء استفاده مى كنند و تا زير ضربات خرد كننده ى شلاق مجازات قرار نگيرند، آدم نمى شوند و دست از اعمال زشت خود بر نمى دارند. البته حساب اين گروه جداست و بايد در برابر آنها از شدت عمل استفاده كرد، ولى نبايد فراموش كرد كه اين دسته هميشه در اقليت هستند قانونى كه حاكم بر اكثريت است همان قانون دفع سيئه با حسنه است. (2)
پس شما پرسشگر عزيز بهتر است اولين كارى كه مى كنيد اين باشد كه، زشتى عملى كه غيبت كننده انجام داده را به رويش نياوريد بلكه با تعريف از او نزد ديگران، محبت خويش را به او برسانيد و در عوض غيبتى كه از شما كرده، محاسنش را نزد ديگران بيان واز او تعريف كنيد.
به احتمال زياد، وقتى شما به اين كار خود ادامه دهيد و با او رفتار مهربانانه و دوستانه داشته باشيد، او از كار خويش شرمگين شده و در نحوه رفتار با شما تجديد نظر خواهد كرد و چه بسا به فرموده ى قرآن كريم تبديل به دوستى صميمى براى شما گردد.
در صورتى كه اين روش، موثر واقع نشد ج كه بسيار كم اتفاق ميافتد ج اگر از محارم هستند، بهتر است به منزل ايشان رفته و به صورت چهره به چهره، حتى با گرفتن دست او در دستانتان و نيز با آرامش و مهربانى از او سوال كنيد كه آيا بهتر نبود عيب شما را به خودتان مى گفت؟
اگر به همين صورت كه عرض شد رفتار كنيد به احتمال زياد، او شرمنده خواهد شد و از شما عذر خواهى خواهد كرد، يا نهايتا به توجيه مى پردازد، كه همين نيز نشانه پشيمانى است.
در خصوص تهمت نيز، اگر مساله ى قابل توجهى نبوده و بى ارزش است، به همين صورت رفتار كنيد اما اگر خداى ناكرده از تهمتهاى بزرگ است ج مثل نعوذ بالله تهمت بى عفتى، دزدى و...- ابتدا با آرامش و خونسردى با او صحبت كرده و با دليل و مدرك از خودتان رفع اتهام كنيد و اگر اين مطلب به گوش ديگران هم رسيده، از ايشان بخواهيد كه اشتباهش را به آنها نيز بگويد در غير اين صورت به فردى مومن و فهيم مراجعه كرده تا پادرميانى كند و از شما رفع اتهام شود.
باز تكرار مى كنم كه حفظ خونسردى و رفتار اسلامى از شما در اين مساله، بسيار مهم است و ثمرات خوبى به بار خواهد آورد.
بدانيم كه ان احسنتم احسنتم لانفسكم و ان اساتم فلها (3) اگر نيكى كنيد به خودتان نيكى مى كنيد و اگر بدى كنيد باز به خودتان مى كنيد.
پس اگر كسى به ما تهمت زده و يا غيبت ما را كند، به خود بدى كرده و آخرت خود را خراب نموده است و اگر ما اهل عفو و گذشت و حلم و بردبارى شويم، در حق خودمان نيكى كرده ايم (دقت كنيد).
پيروز و سربلند باشيد.
